Bilsem, Bilim ve Sanat Eğitim Merkezlerinin kısaltılmış ismidir. İlkokullarda sınavla tespit edilen özel yetenekli öğrencilerin örgün eğitim kurumlarındaki eğitimlerini aksatmayacak şekilde bireysel yeteneklerinin farkında olmalarını sağlamak ve sahip oldukları kapasitelerini geliştirerek üst düzeyde kullanmalarını sağlamak amacıyla devlete bağlı olarak açılmış olan özel eğitim kurumlarıdır.
Özel yetenekli öğrencilerin kendi potansiyellerini anlamaları, kendilerine ve topluma katkıda bulunabilmeleri için normal okullarda verilen eğitimin ötesinde farklılaştırılmış bir eğitim programı sunan bilim ve sanat merkezleri, 80 ilde 106 BİLSEM ile hizmet vermektedir. Türkiye genelinde neredeyse her ilde bir bilsem olmakla birlikte nüfus yoğunluğuna göre büyük şehirlerde birden fazla bilsem olabilmektedir.
Bilim ve Sanat Eğitim Merkezlerine öğrenci seçimi Özel Eğitim ve Rehberlik
Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından her yıl belirlenen tarihlerde yapılan sınav
sonuçlarına göre yapılmaktadır. Bu sınav ilkokul 1., 2. ve 3. sınıf düzeyindeki
öğrencilere tablet üzerinde dijital olarak yapılmaktadır. Bu sınava 2017 yılına dek
bireysel olarak başvuru yapılamıyordu. Diğer senelerden farklı olarak 2017 - 2018
Eğitim Döneminde veliler, sınav ücretini yatırdıktan sonra sınıf öğretmeninden
gözlem formunu doldurmasını talep edebilecek. Aslında dolaylı bir şekilde Bilsem
sınavı başvurularının bireysel olarak yapılmasının önü açıldı. Sınava katılacak olan
öğrenciler okullarındaki sınıf öğretmenleri tarafından doldurulan "gözlem formu"
listesiyle aday gösterilmektedir.
Aday gösterilen öğrencilerin tümü grup tarama sınavına (tablet üzerinde yapılan dijital
uygulama) girmelidir. Grup tarama uygulamasına girecek olan öğrencilerin randevuları il
tanılama sınav komisyonu tarafından MEBBİS-BİLSEM İşlemleri Modülü üzerinden belirtilen
tarihler arasında günlük 4 oturum olarak planlanmaktadır. Grup tarama uygulaması tüm
Türkiye’de tamamlandıktan sonra yetenek alanları bazında sonuçlara göre ülke ortalaması
belirlenerek, bireysel değerlendirmeye hak kazanan öğrenciler MEB kurumsal web
sitesinden ilan edilecektir. Bireysel değerlendirmeye hak kazanan öğrencilere il
tanılama sınav komisyonu tarafından MEBBİS-BİLSEM işlemleri modülü üzerinden randevu
verilecektir.
Her eğitim öğretim yılında bilim ve sanat merkezlerine yerleştirilecek öğrencilerin
tanılama süreçleri ile ilgili iş ve işlemleri yürütmek üzere il tanılama sınav
komisyonları oluşturulur. Bu komisyon Özel eğitim ve rehberlik hizmetlerinden sorumlu
milli eğitim müdür yardımcısı/şube müdürü başkanlığında, BİLSEM müdürleri ve Rehberlik
ve araştırma merkezi müdürü olmak üzere en az üç üyeden oluşur.
Tablet bilgisayar üzerinden yapılacak grup tarama uygulamasında tüm yetenek alanları
için ortak sorular sorulmaktadır. Bu sınavdan geçen öğrenciler yine yetenek alanlarına
göre bireysel değerlendirmeye alınacaktır. Bireysel değerlendirmeler genel zihinsel,
resim ve müzik yetenek alanlarında ayrı ayrı yapılmaktadır. Bireysel değerlendirme
aşamasında bilim ve sanat merkezine yerleşmeye hak kazanacaktır. Grup tarama
uygulamasına girmeyen öğrenciler bireysel değerlendirmeye alınmamaktadır.
Grup tarama uygulamasında sınıf düzeylerine uygun sorular sorulmaktadır. Öğrencilerin
puanları doğru verdikleri cevaplar üzerinden hesaplanmakta olup yanlış cevaplar doğru
cevaplara etki etmemektedir. Grup tarama uygulaması tüm Türkiye’de tamamlandıktan sonra
yetenek alanları bazında sonuçlara göre ülke ortalaması belirlenmekte ve bireysel
değerlendirmeye hak kazanan öğrenciler http://www.meb.gov.tr adresinden ilan
edilmektedir.
Tablet bilgisayar ile yapılan grup tarama uygulama sonucuna ilişkin itirazlar,
sonuçların http://www.meb.gov.tr adresinden yayımlanmasından itibaren başlayan 5 (beş)
iş günü içinde öğrenci velisi tarafından http://esinav.meb.gov.tr/ adresinden
yapılmaktadır. Grup tarama uygulaması sonuçlarına ilişkin itirazlar değerlendirildikten
sonra yine aynı sistem üzerinden veliye bilgilendirme yapılmaktadır.
Bilsem'de eğitim almaya hak kazanan öğrenciler, belirtilen tarihlerinde, bağlı oldukları
ildeki Bilim ve Sanat Merkezi'ne doğrudan müracaat ederek kayıt işlemlerini
tamamlayabilirler.
Bilim ve Sanat Merkezlerinde öğrencilere, akademik başarıyı ölçmeye yönelik herhangi bir
işlem uygulanmaz, sınav yapılmaz, ölçme ve değerlendirmelerde puan ya da not
kullanılmaz. Uygulanan eğitim programlarının her aşamasında Gözlem Formları kullanılarak
izleme ve değerlendirme yapılır ve programın sonunda programı tamamlayan öğrencilere “
Program Tamamlama Belgesi” verilir.